Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Η αιολική διαλεκτική ομάδα Ημερομηνία:
2/1/2024, 10:04 - Εμφανίσεις: 159
Η αιολική, η τέταρτη και τελευταία μεγάλη διαλεκτική ομάδα της 1ης χιλιετίας π.Χ.
–έχουμε ήδη εξετάσει τις άλλες τρεις, την αττικοϊωνική, την αρκαδοκυπριακή και τη δυτική ελληνική ή δωρική–, περιλαμβάνει τη λεσβιακή, τη θεσσαλική και τη βοιωτική διάλεκτο.
Κατά τα φαινόμενα, από τις τρεις αυτές διαλέκτους εκείνη που διέμεινε σε μεγαλύτερο βαθμό γνησίως αιολική ήταν η θεσσαλική, δεδομένου μάλιστα ότι η Θεσσαλία ήταν κατά πάσαν πιθανότητα τόπος καταγωγής τόσο των Λεσβίων όσο και των Βοιωτών.
Οι δύο άλλες διάλεκτοι είχαν δεχτεί σημαντικές επιδράσεις από εξωγενείς παράγοντες: η μεν λεσβιακή επηρεάστηκε έντονα από την ιωνική –μια και αναπτύχθηκε σε στενή επαφή μαζί της– και τη γλώσσα του Ομήρου, η δε βοιωτική δέχτηκε επιρροές από τις γειτονικές της δυτικές διαλέκτους.
Η διαφοροποίηση αυτή στο εσωτερικό της αιολικής ομάδας σχετίζεται ασφαλώς με το γεγονός ότι οι αιολικές διάλεκτοι ανέπτυξαν τα περισσότερα διακριτά γνωρίσματά τους μάλλον οψίμως, σαφώς μετά από την αναχώρηση Αιολέων της Θεσσαλίας για τη Λέσβο και τη Βοιωτία κατά την Υπομυκηναϊκή Περίοδο ή στην αρχή των λεγόμενων Σκοτεινών Αιώνων (11ος-10ος αιώνας π.Χ.).
Ωστόσο, μοιάζει να είναι υπερβολικός ο ισχυρισμός ότι η αιολική διαχωρίστηκε από την υπόλοιπη ελληνική μετά τους Μυκηναϊκούς Χρόνους, με άλλα λόγια ότι όλα τα αιολικά διαλεκτικά χαρακτηριστικά είναι μεταμυκηναϊκά.
Και τούτο, επειδή οι κοινοί αποκλειστικοί νεωτερισμοί των αιολικών διαλέκτων θα μπορούσε να αναχθούν ασφαλώς σε μια πρωτοαιολική, σύγχρονη με τη γλώσσα των μυκηναϊκών πινακίδων.
Όσον αφορά ειδικότερα τη λεσβιακή διάλεκτο, αυτή ήταν η μόνη ομιλούμενη αιολική με πραγματικό λογοτεχνικό κύρος – αξίζει να αναφερθεί εν προκειμένω ότι για τους αρχαίους ο όρος αιολική ήταν περίπου συνώνυμος με τη λεσβιακή, δηλαδή με την αιολική διάλεκτο που απαντά στα έργα της Σαπφούς και του Αλκαίου, διαπρεπών λυρικών ποιητών του αρχαίου ελληνικού κόσμου (7ος-6ος αιώνας π.Χ.) με καταγωγή από την αιολική αριστοκρατική τάξη της Λέσβου.